Jak przekazują najstarsze zachowane archiwalne dokumenty szkolne, tj. „Kronika 7-klasowej szkoły męskiej w Bieczu”, „szkoła 5-kl. mieszana (...) tak się rozwijała, że ustawicznie musiano tworzyć klasy równorzędne”. Jak zapisano w w/w kronice, z tego powodu  Rada Szkolna Krajowa na podstawie orzeczenia z dnia 6 grudnia 1902 r. przekształciła dotychczasową pięcioklasową szkołę mieszaną na szkołę męską i żeńską, która w określonej decyzją urzędową formie rozpoczyna swoją działalność w roku szkolnym 1903/1904. Liczba uczniów w tym czasie to 302 chłopców i 37 dziewcząt. 

Szkoła Żeńska

 

Grono nauczycielskie stanowi osiem osób:

  1. Jan Mayer - kierownik szkoły,
  2. Jan Dziedzic - nauczyciel stały,
  3. Władysław Firlej - nauczyciel stały,
  4. Edward Niziński - nauczyciel tymczasowy,
  5. Marya Zygmuntowicz - nauczyciel tymczasowy w charakterze stałym
  6. Stanisława Malicka - nauczyciel tymczasowy,
  7. Edward Brzezowski - nauczyciel tymczasowy dla klasy exponowanej w Belnej
  8. Katecheta Teofil Smoleń - katecheta tymczasowy.

Miejsce Jana Meyera zajął  wkrótce nauczyciel z Mielca, Andrzej Pałys, który szkołą kierował aż do roku 1922, a także przeprowadził ją przez trudny czas zawieruchy wojennej 1914-1918. Jak wspomina zachowana kronika, dzięki jego postawie uratowano od zniszczenia „cały gabinet i sprzęt szkolny oprócz ławek (...), które zniszczyły wojska nieprzyjacielskie”. Na stanowisku kierowniczym zastąpi go Jan Ziemski, który funkcję tę pełnił będzie do roku 1932.

2 października 1905 Biecz wizytował biskup Sebastian Pelczar, obecny święty Kościoła katolickiego, który udzielił sakramentu bierzmowania młodzieży, a także odwiedził szkolę męską i udzielił błogosławieństwa gronu pedagogicznemu i uczniom.

1 września 1912 roku w oddzielnym budynku zaczęła funkcjonować szkoła żeńska.

12 grudnia 1924 roku na mocy restryktu Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego nastąpiło urzędowe przekształcenie 5-klasowej szkoły męskiej z planem szkół 6- klasowych na pełną szkołę siedmioklasową. Decyzja weszła w życie 1 stycznia 1925 roku. Początkowo nie można było utworzyć osobnego oddziału klasy siódmej, gdyż rocznik ten liczył zaledwie siedmiu uczniów i z powodu małej liczebności pobierał naukę wspólnie z oddziałem szóstym. Odrębnie istniejąca klasa siódma rozpoczęła edukację dn. 1. września 1925 r. za zgodą ówczesnego inspektora szkolnego, Stanisława Łaneckiego.

W 1932 roku kierownictwo szkoły objął dotychczasowy nauczyciel, p. Stefan Sznajdrowicz, który piastował to stanowisko do 1942 r. W latach 1942-1945, do czasu wkroczenia Armii Czerwonej do Biecza, funkcję kierownika pełnił Feliks Zaczek.

Do roku 1939 szkoła działa bez zakłóceń. Wybuch II wojny światowej ograniczył możliwości normalnego funkcjonowania.W 1939 r. bieccy uczniowie rozpoczęli naukę dopiero 6 grudnia, nie przystąpili do niej uczniowie żydowscy ponieważ 11 grudnia Niemcy wprowadzili dla nich zakaz uczestnictwa w zajęciach lekcyjnych.

Z powodu braku opału oraz zajęcia pomieszczeń szkolnych przez wojsko lekcje odbywały się w trzech klasach. Jeszcze większe ograniczenia w dostępności pomieszczeń przyniosła wiosna roku 1941, kiedy to z powodu eskalacji konfliktu pomiędzy Niemcami a Rosją szkołę w różnym czasie zajmowały różne oddziały, pozostawiając na naukę dwa, a ostatecznie tylko jedno pomieszczenie.

Nieco wytchnienia od wojennego napięcia przyniósł bieckim uczniom 1 września 1941 r., a rok szkolny rozpoczął się zgodnie z planem i we wszystkich pomieszczeniach. Niestety, problemy z zapewnieniem opału ograniczyły w zimie możliwość prowadzenia zajęć, a problem ten jeszcze mocniej dotknął szkołę w kolejnym roku i wraz z trzymiesięczną epidemią tyfusu stał się przyczyną zawieszenia zajęć od listopada 1942 do marca 1943.

Rok szkolny 1943/44 upłynął pod znakiem trudności organizacyjnych: regularna nauka odbywała się w jednej zaledwie pracowni, natomiast końcem zimy została zawieszona  z powodu braku dostępnych sal. Staraniem ówczesnego kierownika szkoły żeńskiej pozyskano jedno pomieszczenie, w którym nauka dla poszczególnych oddziałów odbywała się co drugi dzień początkowo  przez trzy, następnie przez pięć godzin.    

Rok szkolny 1944/45 nie rozpoczął się z powodu przesunięcia się frontu pod Jasło i Żmigród, i zajęcia wszystkich lokali przez wojsko. Z tej przyczyny nauka w I półroczu nie odbywała się w ogóle. Po wyzwoleniu miasta przez Armię Czerwoną, które miało miejsce 16 stycznia 1945 roku, od końca stycznia normalizowało się życie szkolne. 28 stycznia grono nauczycielskie wraz z uczniami szkoły męskiej zajęło się porządkowaniem budynku szkolnego, który znacząco ucierpiał wskutek działań wojennych. Uczniowie wrócili do klas 23 lutego 1945 r. Nie wróciły do nauki dzieci żydowskie, spośród 64 uczennic, które uczęszczały do szkoły przed wojną, przeżyły jedynie 3 dziewczęta.

4 marca 1945 r. został aresztowany i wywieziony przez NKWD  kierownik szkoły, Stefan Sznajdrowicz. Na stanowisku zastąpił go  Feliks Zaczek, który w roku 1946 zmieni nazwisko na Zaczyński. 16 lipca 1945 r. Miejska Rada Narodowa jednogłośnie wybrała go burmistrzem miasta. Skupienie stanowisk kierowniczych zaowocowało przeprowadzeniem kompletnego remontu budynków szkoły męskiej  i żeńskiej. Ten ostatni został dodatkowo podłączony do gazowej instalacji grzewczej, co umożliwiło prowadzenie nauki w miesiącach zimowych zarówno w klasach dziewczęcych, jaki i męskich, które korzystały z gościnności szkoły żeńskiej. Rok później, dzięki staraniom Komitetu Rodzicielskiego i kierownika szkoły, budynek szkoły męskiej również został podłączony do instalacji gazowej, zapewniając uczniom komfort pracy w chłodne dni.

Rok 1948 przyniósł reformę szkolnictwa ogólnokształcącego. Zmiany zostały wprowadzone w życie od dnia 4 maja. Od tego czasu obowiązywać miała siedmioklasowa szkoła podstawowa o jednolitym programie nauczania oraz czteroletnie liceum ogólnokształcące oparte na jej podbudowie programowej.Wtedy także absolwenci klasy VII w liczbie 23 zdawali do klasy VIII i, jak odnotowuje kronika szkolna, „wyróżnili się wiadomościami i przygotowaniem spośród innych szkół okolicznych”, co stwierdziła przeprowadzająca egzamin państwowa komisja egzaminacyjna.

Decyzją Miejskiej Rady Narodowej, podjętą uchwałą z dn. 10 kwietnia 1952 roku, zamieniono budynkami szkołę męską i żeńską. Chłopców, którzy stanowili wówczas większość wśród uczniów, przeniesiono do większego budynku przy ulicy Grodzkiej.

1 września 1954 roku została utworzona i przyłączona do tutejszej szkoły szkoła eksponowana w Belnej. Od 1 marca 1955 r. szkoła funkcjonowała oficjalnie jako Szkoła Podstawowa Nr 1 z klasami filialnymi I-IV w Belnej, które podlegały kierownictwu Szkoły Podstawowej Nr 1. Stan ten uprawomocniło orzeczenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej - Wydział Oświaty w Rzeszowie.

Po objęciu stanowiska przewodniczącego prezydium Miejskiej Rady Narodowej przez dotychczasowego kierownika szkoły, Feliksa Zaczyńskiego,  1 kwietnia 1958 r. kierownictwo  przejęła pani Józefa Sznajdrowicz, długoletnia nauczycielka tutejszej szkoły, która dołączyła do bieckiej kadry pedagogicznej we wrześniu 1923 r.

Rok szkolny 1958/59 przyniósł szkole zmianę obyczajową. To wtedy po raz pierwszy rozpoczęły pracę klasy koedukacyjne, zorganizowane początkowo w oddziałach klas pierwszych. W kolejnych latach klasy koedukacyjne objęły sukcesywnie wszystkie roczniki uczniów.

We wrześniu 1964 roku nastąpiła zmiana  na stanowisku kierowniczym. Na emeryturę odeszła wieloletnia nauczycielka i kierownik szkoły, Józefa Sznajdrowicz. Jej miejsce zajął Roman Sopala, dotychczasowy nauczyciel tutejszej placówki edukacyjnej. Pod jego pieczą szkoła rozpoczęła przygotowania infrastruktury do wymogów nowej reformy, wprowadzającej ośmioklasową szkołę podstawową od roku szkolnego 1966/67.

20 lipca 1974 roku zarządzeniem kuratora szkolnego utworzono Zbiorczą Szkołę Gminną Nr 1 w Bieczu na czele z powołanym na to stanowisko gminnym dyrektorem szkół, mgr Jerzym Malinowskim. W skład Zbiorczej Szkoły Gminnej weszły: Szkoła Podstawowa Nr 1 w Bieczu, Punkt Filialny w Belnej, Punkt Filialny w Korczynie oraz Punkt Filialny w Grudnej Kępskiej. Od 1 września 1974 r. zorganizowano także stały dowóz uczniów kl. V-VIII z Grudnej Kępskiej do bieckiej Jedynki.

Od 1 stycznia 1978 roku funkcję dyrektora objęła mgr Karolina Wójtowicz. Pod jej kierownictwem w szkole nastąpiła znacząca zmiana: biecka Jedynka uzyskała patrona, Marcina Kromera, uczonego i biskupa rodem z Biecza Uroczystość nadania imienia odbyła się dn. 9 czerwca 1978 r. Od tej pory szkoła działa jako Zbiorcza Szkoła Gminna im. Marcina Kromera w Bieczu. 19 listopada 1978 r. szkoła otrzymała sztandar, ufundowany przez Komitet Rodzicielski.

1 września 1984 roku w miejsce Zbiorczej Szkoły Gminnej powołano Szkołę Podstawową Nr 1 w Bieczu z Punktem Filialnym w Belnej. Dyrektorem został mgr Stanisław Kalisz, który pełnił tę funkcję do 31 sierpnia 2019 roku.

Po reformie oświaty, która przekształciła strukturę szkolnictwa z dwustopniowej w trzystopniową, wprowadzając sześcioklasową szkołę podstawową, trzyletnie gimnazjum oraz trzyletnie liceum lub czteroletnie technikum, w naszej szkole zostało powołane Publiczne Gimnazjum w Bieczu 1 września 1999 r na bazie Szkoły Podstawowej Nr 1 w Bieczu. Siedzibą gimnazjum był budynek Grodu Starościńskiego przekazany szkole w 1985 r., który po gruntownym remoncie został oddany do użytku Zespołu w 2002 r. Obecnie uczą się w nim klasy 4,5 i 6 szkoły podstawowej.

1 lipca 2001 roku zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Bieczu nastąpiło połączenie Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Marcina Kromera i Publicznego Gimnazjum w Bieczu w zespół pod nazwą Zespół Szkół Szkoła Podstawowa Nr 1  i Gimnazjum Nr 1 w Bieczu.Siedzibą Zespołu Szkół był budynek przy ulicy Grodzkiej 22. W dniu 6 lipca komisja konkursowa, powołana przez Burmistrza Miasta i Gminy Biecz wyłoniła dyrektora Zespołu Szkół, powierzając to stanowisko mgr. Stanisławowi Kaliszowi.

W 2003 roku baza szkoły powiększyła się o kolejny budynek przy ul. Tysiąclecia, do którego przeprowadziły się klasy najmłodsze I-III, w którym uczą się do dziś.

24 stycznia 2008 r. miało miejsce ważne dla szkoły wydarzenie: powołano Stowarzyszenie Oświatowe „Jedynka”.

Rok 2017 przyniósł kolejną zmianę, wprowadzoną reformą systemu oświaty, zakładającą stopniowe wygaszanie i likwidację gimnazjów. Szkoła wróciła do struktury ośmioklasowej instytucji i nazwy: Szkoła Podstawowa Nr 1 im. bpa Marcina Kromera w Bieczu. 1 września 2019 r. na stanowisko dyrektora szkoły powołany został mgr Rafał Szarłowicz.